';

Περιοδικά

Περιοδικά ορίζονται τα έντυπα περιοδικής έκδοσης που έχουν σκοπό να ψυχαγωγήσουν αλλά και να πληροφορήσουν. Το ίδρυμα Σ.Ο.Φ.Ι.Α. διαθέτει μια από τις μεγαλύτερες συλλογές περιοδικών, κυρίως από την Ελλάδα και την Κύπρο αλλά και ξενόγλωσσων. Η ιδιαίτερη σημασία της συλλογής περιοδικών του ιδρύματος έγκειται στον πλούτο της θεματολογίας, στην πληρότητα των σειρών (τα περισσότερα περιοδικά βρίσκονται σε 2 τουλάχιστον συμπληρωμένες σειρές) και τέλος στα σπάνια τεύχη δύσκολων περιόδων, όπως είναι η Κατοχή και Εμφύλιος.

Πλήθος περιοδικών συνθέτουν ένα πολύπλευρο υλικό που φωτίζει τον κοινωνικό, πνευματικό, πολιτικό και οικονομικό βίο της Ελλάδας. Τα περιοδικά χωρισμένα σε κατηγορίες ανάλογα με την κυκλοφορία τους (εβδομαδιαία, μηνιαία, κλπ) αλλά και από τη θεματολογία τους, απεικονίζουν μέσα από τις σελίδες τους, την καθημερινότητα, την κουλτούρα, τα ενδιαφέροντα και τα γεγονότα της κάθε εποχής.

Η συλλογή περιοδικών εμπλουτίζεται συνεχώς και ταυτόχρονα συμπληρώνεται μια βάση δεδομένων με πληροφορίες όλων των περιοδικών εντύπων που κυκλοφόρησαν στην Ελλάδα. Παρακάτω παραθέτουμε ενδεικτικά μερικές κατηγορίες και εικόνες περιοδικών που ανήκουν στη συλλογή του Ιδρύματος Σ.Ο.Φ.Ι.Α..

αισθηματικά περιοδικά


Το «ΡΟΜΑΝΤΣΟ» κυκλοφόρησε απ΄τις 17 Νοεμβρίου 1934 ως το 1942 με τη μορφή βιβλιοπεριοδικού, με αυτοτελή μυθιστορήματα, στα πρότυπα των αμερικάνικων «pulp». Κατά τα μέσα της Κατοχής αλλάζει χαρακτήρα και γίνεται περιοδικό ποικίλης ύλης. «Πατέρας» κι εδότης του περιοδικού ο Ν. Θεοφανίδης που αρχικά συνεργάστηκε με τον Σπ. Λαμπαδαρίτη. Αρχικά και για 2 χρόνια διευθυντής ανέλαβε ο Απ. Μαγγανάρης που είχε τη «Μάσκα», ενώ στη συνέχεια ανέλαβε ο Μ. Χανούσης μέχρι και τη δεκαετία του ΄80. Ο Μ.Χανούσης χρησιμοποίησε τη συνταγή των πιο παλιών περιοδικών ποικίλης ύλης κι έστησε το περιοδικό με κύριο «κορμό» τις «ρουμπρίκες» (μόνιμες στήλες).Απ΄την αρχή μέχρι το τέλος το «ΡΟΜΑΝΤΣΟ» φιλοξενούσε μια αυτοτελή ιστορία, ένα ρομάντσο. Το περιοδικό έφτασε στα μέσα του ΄50 να αγγίξει τα 400.000 αντίτυπα και για το μεγαλύτερο διάστημα πουλούσε πάνω από 300.000 περιοδικά κάθε εβδομάδα, πράγμα που δεν το έχει φτάσει κανένα περιοδικό μέχρι σήμερα. Το ΄60 ταξίδευε όπου υπήρχε ο Ελληνισμός. Είχε ύλη για όλη την οικογένεια. Ο τίτλος Ρομάντσο έγινε συνώνυμο του αντικειμένου και της έννοιας του περιοδικού. Απ΄ τις σελίδες του πέρασαν τα πιο μεγάλα ονόματα όπως, ο Παλαιολόγος, ο Ν.Τσιφόρος, η Μπουκουβάλα, Αναγνώστου, ο Πολενάκης, ο Αρχέλαος,ο Χριστοδούλου,η Γ.Δεληγιάννη, ο Τίτος Αινείας, Κική Σεγδίτσα, ο Αναστόπουλος και πολλοί άλλοι.. Ήταν το περιοδικό που έφερε τη γελοιογραφία στα άλλα περιοδικά. Ο Ν. Θεοφανίδης εκδίδει συνάμα και άλλα δύο περιοδικά στη συνέχεια, το «ΠΑΝΘΕΟΝ» και τη «ΒΕΝΤΕΤΤΑ». Τον Αύγουστο του 1987, οι τίτλοι του περνούν στο Δημοσιογραφικό Όμιλο Λαμπράκη. Η πτώση του περιοδικού είχε ξεκινήσει απ΄τις αρχές του ΄80, μη μπορώντας να αντέξει τον ανταγωνισμό καινούργιων δημοσιογραφικών ομίλων. Η διακοπή του έγινε πριν 26 χρόνια στις 10 Απριλίου 1990. Το μόνο που έχει μείνει για να το θυμίζει, είναι η αναβίωση των τελευταίων γραφείων και πιεστηρίων του, ως πολιτιστικό κέντρο, στην οδό Αναξαγόρα.

To «ΜΙΜΟΖΑ» είναι ένα ακόμη εβδομαδιαίο αισθηματικό περιοδικό που κυκλοφόρησε από τους αδερφούς Λιναρδάτου από το 1947 μέχρι και το 1948 φτάνοντας τα 68 τεύχη. Το περιεχόμενό του μικρά αυτοτελή μεταφρασμένα διηγήματα.

αθλητικά περιοδικά

Το πρώτο αθλητικό έντυπο στην Ελλάδα εκδόθηκε το 1894 με τίτλο «ΒΕΛΟΣ», αλλά αγνοούνται όλα τα στοιχεία του. Γι αυτό το λόγο πρωτεργάτης θεωρείται η «Ποδηλατική Επιθεώρησις της Ανατολής» το 1898. Το 1909 κάνει την εμφάνισή του το περιοδικό «ΝΙΚΗ». Εκδότης ήταν ο Α. Φέξης με συνεργάτη τον Ι. Χρυσάφη. Το 1919 κυκλοφορεί ο «Ο Σύντροφος Χαν» και το 1920 «Ο ΟΛΥΜΠΙΟΝΙΚΗΣ». Τρία χρόνια αργότερα έχουμε το περιοδικό «Ο ΑΘΛΗΤΗΣ» και «Η ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΙΣ». Το 1924 εμφανίζεται ο «Ο ΟΛΥΜΠΙΟΝΙΚΗΣ ΤΟΥ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ». Μετά το 1925 ξεκινά η κυκλοφορία τριών περιοδικών «Η ΗΧΩ ΤΩΝ ΣΠΟΡ», «ΤΑ ΣΠΟΡ» και «ΤΑ ΣΠΟΡ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ», για να ακολουθήσουν ο «ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ» και «Ο ΑΘΛΗΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ». Μεταπολεμικά κυκλοφορεί η «ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΗΧΩ», «ΑΘΛΗΤΙΚΟΝ ΦΩΣ» που μετονομάστηκε «ΦΩΣ ΤΩΝ ΣΠΟΡ». Από τότε μέχρι σήμερα έχουν κυκλοφορήσει πάνω από 400 διαφορετικά αθλητικά περιοδικά.

λογοτεχνικά περιοδικά

Τα Λογοτεχνικά περιοδικά είναι το είδος των περιοδικών που με τη στάση τους σε σημαντικά ζητήματα κρίθηκε η πορεία αυτών των ζητημάτων. Από την άλλη μεριά τα συγκεκριμένα περιοδικά δίνουν την ευκαιρία σε συγγραφείς να γίνουν ευρύτερα γνωστοί και να αναδειχθούν. Το παλαιότερο λογοτεχνικό περιοδικό θεωρείται ο «Ο Νουμάς» (1903), που διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στη καθιέρωση της δημοτικής γλώσσας. Θα ακολουθήσουν ο «Κύκλος», τα «Νέα Γράμματα», τα «Νεοελληνικά Γράμματα», τα «Ελληνικά Γράμματα», η «Επιθεώρηση Τέχνης», η «Νέα Εστία», η «Οδός Πανός», η «Ομπρέλα», ο «Μανδραγόρας», και πολλά άλλα. Πολλά από αυτά υπάρχουν σε πλήρες σειρές ανάμεσα στις συλλογές του Ιδρύματος.
Η Νέα Εστία είναι ελληνικό λογοτεχνικό περιοδικό που κυκλοφορεί από το 1927. Ιδρύθηκε από τον Kωνσταντίνο Σαραντόπουλο με διευθυντή τον λογοτέχνη και δημοσιογράφο Γρηγόριο Ξενόπουλο και είναι το μακροβιότερο λογοτεχνικό περιοδικό της Ελλάδας. Διευθυντής του από το 2012 είναι ο συγγραφέας και καθηγητής πανεπιστημίου Νίκος Ε. Καραπιδάκης και εκδότης η εταιρεία Βιβλιοπωλείο της Εστίας, Ι. Δ. Κολλάρου & Σία

μουσικά περιοδικά

Οι “Μοντέρνοι Ρυθμοί” είναι ένα μουσικό περιοδικό της δεκαετίας ’60…το μοναδικό για κάποια χρόνια στην Ελλάδα. Μέσα από τις σελίδες του καθρεφτίζεται η ελληνική μουσική πραγματικότητα αλλά και το ροκ της συγκεκριμένης δεκαετίας.
Το μουσικό περιοδικό “ΠΟΠ ΚΟΡΝ” κυκλοφόρησε το Μάιο του 1985. Το μεγαλύτερο μέρος του περιεχομένου του ήταν η ξένη μουσική σκηνή. Στις αρχές όμως της δεκαετίας του ’90 το περιεχόμενό του μοιράζεται με την ελληνική ποπ μουσική που βρίσκεται σε ακμή. Κάπου στις αρχές του 2003 η κυκλοφορία του θα σταματήσει.

σατυρικά περιοδικά & εφημερίδες

Η σάτιρα όπως και η γελοιογραφία είναι ένα είδος μαχητικής δημοσιογραφίας. Περιοδικά αλλά κι εφημερίδες του είδους αυτού βρίσκονται μέσα στη συλλογή του Ιδρύματος. Μέσα από τις σελίδες τους καθρεπτίζονται οι περιπέτειες της κυκλοφορίας τους αλλά κυρίως τα γεγονότα παλαιότερων και τωρινών εποχών. Η διαφθορά, η λογοκρισία, η κομματικοποίηση, οι αλλαγές της κοινωνίας είναι όλα αυτά τα στοιχεία που εξακολουθώντας να υπάρχουν με το πέρασμα των χρόνων κρατούν τη σάτιρα πάντα ζωντανή και σύγχρονη. Τέτοια περιοδικά η «Μπόμπα», ο «Ασμοδαίος», η «Κολούμπρα», ο «Νέος Αριστοφάνης», ο «Διογένης», το «Φως», ο «Ρωμηός», κά.

Κυκλοφόρησαν ελάχιστα τεύχη του “ΚΟΛΟΥΜΠΡΑ”στην Ελλάδα. Οι σελίδες του περιείχαν αυτοτελείς ιστορίες κόμικς με «χοντρό χιούμορ», με ένα τρόπο όμως πολύ ευρηματικό και ιδιοφυή.

Ο «Ασμοδαίος» ήταν ένα τετρασέλιδο εβδομαδιαίο σατυρικό περιοδικό. Εκδιδόταν στην Αθήνα από το 1875 ως το 1875. Η κυκλοφορία του διακόπηκε το 1876 και ξανακυκλοφόρησε το 1880. Εκδότης του ήταν ο Θέμος Άννινος και βασικός συνεργάτης ο Εμμανουήλ Ροίδης. Το περιοδικό σατύριζε τη πολιτική, κοινωνική αλλά και καλλιτεχνική ζωή της χώρας.

Το “ΒΑΒΕΛ” ήταν ένα μηνιαίο περιοδικό που δημιουργήθηκε με πρότυπο το ιταλικό Linus και κυκλοφόρησε μόνο 246 τεύχη από το 1981-2008… Η επιρροή του ήταν τεράστια στη δεκαετία του ’80 και κυρίως στο νεανικό κοινό. Ένα τολμηρό, απελευθερωτικό, λαικό περιοδικό με έναν διαφορετικό τρόπο.Η κατηγορία αυτή περιλαμβάνει εκδόσεις και από το εξωτερικό και συμπληρώνεται από τα αυθεντικά σχέδια της Βαβέλ.

κινηματογραφικά  & τηλεοπτικά περιοδικά

Ένας μεγάλος αριθμός τηλεοπτικών αλλά και κινηματογραφικών περιοδικών βρίσκεται στη συλλογή του Ιδρύματος. Ξεκινώντας από το Εβδομαδιαίον Πρόγραμμα Ραδιοφωνικού σταθμού Αθηνών. Η συλλογή εμπλουτίζεται συνεχώς με νέες εκδόσεις. Ανάμεσα τους το Τηλέραμα, ο Τηλεθεατής , το ΣΙΝΕΜΑ και πολλά άλλα που συνθέτουν μεγάλες κι ολόκληρωμένες σειρές εκδόσεων τέτοιων περιοδικών.
Ένα ελληνικό, εβδομαδιαίο περιοδικό, που αναφερόταν στα προγράμματα της τηλεόρασης, ραδιοφώνου καθώς και πολλά καλλιτεχνικά θέματα. Η «Ραδιοτηλεόραση» ήταν η φυσική συνέχεια του περιοδικού αυτού που πρωτο-κυκλοφόρησε το 1939. Ο τίτλος του τότε ήταν «Εβδομαδιαίο Πρόγραμμα Ραδιοφωνικού Σταθμού Αθηνών».Το περιοδικό εξέδιδε το Υπουργείο Τύπου και Τουρισμού. Διακόπηκε το 1941 και επανεκδίδεται το 1948 απ΄το ΕΙΡ με τίτλο «Εβδομαδιαίο Πρόγραμμα Ραδιοφωνικών Σταθμών Αθηνών, Θες/νίκης και Βόλου». Το 1950 ο νέος τίτλος είναι «ΕΙΡ», αλλά μέσα σε ένα μήνα καθιερώνεται ο τίτλος «Ραδιο Πρόγραμμα» που κράτησε μέχρι το 1968. Η τηλεόραση κυριαρχεί, οπότε ο νέος τίτλος είναι «Ραδιοτηλεόρασις» και το 1976 με την καθιέρωση της Δημοτικής γλώσσας μετατρέπεται σε «Ραδιοτηλεόραση». Στις 6 Ιουνίου 2013 κυκλοφόρησε το τελευταίο τεύχος του περιοδικού, πριν η ΕΡΤ σταματήσει να εκπέμπει σήμα. Ήταν το τεύχος Νο 2.260 και η τιμή του ήταν 1,50 ευρώ. Στις 11 Ιουνίου 2015 η Ραδιοτηλεόραση Στις 11 Ιουνίου 2015 η Ραδιοτηλεόραση επαναλειτούργησε μόνο με διαδικτυακή έκδοση. Το συγκεκριμένο τεύχος είναι το τεύχος Νο 125 απ΄το «Ραδιοπρόγραμμα» της Κύπρου(ΡΙΚ), που κυκλοφόρησε 21 Σεπτεμβρίου-4 Οκτωβρίου 1969 και ανήκει στη μεγάλη Συλλογή Λαικών Περιοδικών και Περιοδικών ποικίλης ύλης του Ιδρύματος Σ.Ο.Φ.Ι.Α

θρησκευτικά περιοδικά

Η Διάπλασις των Παίδων, η Ζωή του Παιδιού, προς την Νίκην αλλά και άλλα πολλά θρησκευτικά περιοδικά μεγαλώνουν τη συλλογή περιοδικού τύπου του Ιδρύματος. Περιοδικά φτιαγμένα για αγόρια και κορίτσι…λίγο σπάνιο για εκείνη την εποχή. Μεγάλοι λογοτέχνες και ποιητές συνεργάστηκαν με αυτά τα περιοδικά. Μέσα στις σελίδες τους δεν υπάρχει καμιά προπαγάνδα…υπάρχει όμως μια χρηστομάθεια. Ο στόχος τέτοιων περιοδικών ήταν να μεγαλώσουν σωστοί και καλοί πολίτες

περιοδικά ποικίλης ύλης

Τα περιοδικά ποικίλης ύλης ή πολυθεματικά είναι τα περιοδικά για όλη την οικογένεια που χαρακτηρίζονταν συνήθως ως «Επιθεωρήσεις» από το αντίστοιχο “Revue”. Τέτοια περιοδικά κυκλοφόρησαν στην Ελλάδα από το πρώτο τέταρτο του 19ου αιώνα σε μια μορφή που θύμιζε περισσότερο φύλλο εφημερίδα. Στα χρόνια του Μεσοπολέμου η αισθητική τους αλλάζει και κάνουν την εμφάνισή τους πολύ πιο αξιόλογα σε εμφάνιση περιοδικά. Κυρίαρχο στη προπολεμική περίοδο ήταν το περιοδικά Μπουκέτο (1924-1946) κι ακολούθησαν ο Θεατής, η Εβδομάς (1927-1941), το Φαντάζιο κά.

Ιδιαίτερη ιστορική σημασία παρουσιάζουν το Ρομάντσο και ο Θησαυρός όπου μεταπολεμικά διαφαίνεται σχεδόν ολόκληρη η ιστορία του Ελληνικού λαϊκού περιοδικού ποικίλης ύλης, παρόλο που στην αρχή κυκλοφόρησαν ως αισθηματικά περιοδικά. Ανάμεσα σε πολλές ολοκληρωμένες σειρές τέτοιων περιοδικών που υπάρχουν στις συλλογές του ιδρύματος Σ.Ο.Φ.Ι.Α., υπάρχει υλικό και τεκμήρια από το αρχείο του Μ. Χανούση που διετέλεσε διευθυντής του περιοδικού Ρομάντσο για σχεδόν 40 χρόνια.

Το “Φαντασία & Αίσθημα” κάνει την πρώτη εμφάνιση στις 27 Απριλίου 1924 και συνέχισε μέχρι το 1946 χωρίς διακοπή. Το 1958 έγινε μια προσπάθεια επανακυκλοφόρησής του χωρίς επιτυχία. Ιδιοκτήτης του περιοδικού ήταν ο Κ. Θεοδωρόπουλος.

Το περιοδικό Μπουκέτο κυκλοφορεί για πρώτη φορά στις 27 Απριλίου 1924 και συνεχίζει αδιάκοπα μέχρι το 1946. Το 1958 έγινε μια προσπάθεια επανακυκλοφόρησής του χωρίς επιτυχία. Ιδιοκτήτης του περιοδικού ήταν ο Κ. Θεοδωρόπουλος. Το Μπουκέτο ήταν εβδομαδιαίο περιοδικό που κυκλοφορούσε όχι μόνο σε όλη την Ελλάδα αλλά και στην Ευρώπη, Αμερική, Αφρική εκεί που υπήρχαν μεγάλες κοινότητες απόδημων Ελλήνων. Η ύλη του ήταν πλούσια σε παράξενες ειδήσεις από όλο τον κόσμο, ιστορικά άρθρα, εκλεκτά ελληνικά και ξένα αναγνώσματα που απευθυνόταν σε όλη την οικογένεια. Εξαιρετικςη σημασίας ήταν οι εικονογραφήσεις του αλλά και τα χρωμόλιθα “ Art Nouveau” εξώφυλλά του. Τακτικοί συνεργάτες του περιοδικού ήταν ο Ν. Λαπαθιώτης, ο Γ. Κοτζιούλας, ο Νιρβάνας, ο Γρ. Ξενόπουλος, ο Καιροφύλας, η Άννα Συνοδινού και άλλοι πολλοί.

οικονομικά και πολιτικά περιοδικά

Οι Εικόνες κυκλοφορούν για πρώτη φορά στις 31 Οκτωβρίου 1955. Ήταν δημιούργημα της Ελένης Βλάχου και θεωρείται το πρώτο εικονογραφημένο περιοδικό στην Ελλάδα που εγκαινίασε μια νέα δημοσιογραφική εποχή που μέσα από τις σελίδες του αντανακλούσε πολύ κομψά την ελληνική αστική ζωή.

Ο Ταχυδρόμος έκανε την εμφάνισή του το 1954 σαν εβδομαδιαίο περιοδικό ποικίλης ύλης κι εκδιδόταν από το Δημοσιογραφικό Οργανισμό Λαμπράκη. Πολύ αργότερα η θεματογραφία του θα στραφεί περισσότερο στη πολιτική δημοσιογραφία και όχι στο life style. Μέχρι το 1993 εκδιδόταν αυτόνομο. Από το 2000 κυκλοφορούσε ως ένθετο της εφημερίδας τα ΝΕΑ Σαββατοκύριακο πριν διακόψει ξανά τη λειτουργία του.

περιοδικά hobby & διασκέδασης

Περιοδικά που αφορούν χόμπυ, διασκέδαση και ψυχαγωγία. Ενδεικτικά είναι το Εργόχειρο, Γυναίκα και Σπίτι, Κυνηγητικά Νέα, Αθηνόραμα, κ.ά….είναι μερικά από τα περιοδικά που υπάρχουν στη κατοχή του Ιδρύματος σε ολοκληρωμένες σειρές.

Το περιοδικό «Η Γυναίκα», κυκλοφόρησε για πρώτη φορά στις 1 Φεβρουαρίου 1950. Ο τίτλους του περιοδικού αρχικά ήταν «Η Γυναίκα και το Σπίτι». Γεννήθηκε από μια ιδέα του εκδότη Ευαγ. Τερζόπουλου. Από τους πρώτους συνεργάτες του περιοδικού ήταν ο Κώστας Βάρναλης, ο Παύλος Νιρβάνας, ο Σπύρος Μελάς, ο Τάσος Λειβαδίτης, η Έλλη Παππά, κά. Ένα περιοδικό απευθυνόμενο εξ ολοκλήρου στη γυναίκα. Η θεματολογία του περιοδικού, πλούσια και ποικίλη…στήλες για μαγειρική, για εργόχειρο, μόδα, νοικοκυριό, τέχνες, ραπτική, γυμναστική, συμβουλές ομορφιάς, συμβουλές για τις γυναίκες-μητέρες, αλλά και ψυχαγωγικές στήλες και διηγήματα. Τη δεκαετία του ’80 Ευαγ.Τερζόπουλος αποσύρεται κι αναλαμβάνουν οι γιοί του κι αργότερα ο εγγονός του. Το 2007 αναστέλλει την αυτόνομη έκδοσή του και το 2008 επανέρχεται μέσω της εφημερίδας «Η Καθημερινή». Το περιοδικό της φωτογραφίας είναι το τεύχος 77 του 1953.

Το περιοδικό Εργόχειρο που συντρόφευε από το 1938 τις ελληνίδες με θεματολογία γύρω από τη ραπτική, τα πλεκτά και γενικά όλα τα εργόχειρα.

Το περιεχόμενο του περιοδικού Αθηνόραμα είναι ένα μεγάλο φάσμα πληροφοριών που αφορούν τη ψυχαγωγία, τη γαστρονομία, τη διασκέδαση, αλλά και την πολιτιστική ζωή της Αθήνας.

εφημερίδες

Η Συλλογή περιλαμβάνει τον ημερήσιο και περιοδικό Τύπο από το 19ο αιώνα: Εφημερίδες (πολιτικές, οικονομικές, αθλητικές, τοπικές, κά), αποκόμματα εφημερίδων, ελληνικών και ξενόγλωσσων, καθώς και Τύπο της ομογένειας
Τέλος, στο Αρχείο Τύπου συγκαταλέγονται ιστορικά τεκμήρια όπως μια πρέσα του Γουτεμβέργιου του 1600

logo